Pronkbeker op transport
Let op: dit is een weblog uit 2019. Onderstaande informatie is daardoor (deels) niet meer actueel.
Het heeft heel wat voeten in aarde om een kwetsbaar historisch object te vervoeren. Vorige week donderdag werd ‘onze’ pronkbeker onthuld bij het Rijksmuseum. De pronkbeker is in 2014 door duikers in de Waddenzee gevonden, bij het zogenaamde Palmhoutwrak. Vandaar dat ik het onze pronkbeker noem, maar eigenlijk is hij van de provincie Noord-Holland. Na de onthulling moest de verguld zilveren beker naar Texel gebracht worden. Dat is geen kwestie van een doosje achterin de auto.
Gerestaureerd
De pronkbeker ziet er prachtig uit, al helemaal als je bedenkt dat hij bijna vier eeuwen op de zeebodem heeft gelegen. Toen hij boven water kwam, was hij een stuk minder mooi. Hij was deels platgedrukt, lag in drie stukken en er zaten allemaal corrosiebulten en aanslag op. Bij het gespecialiseerde restauratiebedrijf Restaura is hij opgeknapt. De aanslag is verwijderd, de delen zijn aan elkaar bevestigd en hij heeft zijn oorspronkelijke vorm teruggekregen. Een prestatie van formaat!
Onthuld in het Rijks
Gedeputeerde Jack van der Hoek voerde samen met museummanager Corina Hordijk de onthulling in het Rijksmuseum uit. Het was een heel succesvolle bijeenkomst met veel pers en bewonderende uitroepen. Voor mij begon de werkdag eigenlijk pas na de onthulling. De beker moest namelijk naar Museum Kaap Skil worden vervoerd en daar in de speciaal gemaakte vitrine worden geplaatst.
Verzekerd vervoer
Voor het vervoeren van de beker was een gespecialiseerd kunsttransportbedrijf ingeschakeld. Voordat we de beker aan hen overhandigden, deed een onderzoeker van de Universiteit van Amsterdam nog een conditiecheck. Vergelijk het met wat je doet als je een auto huurt: je kijkt eerst of er krassen, deuken of mankementen aan zitten en zorgt dat die bij de verhuurder bekend zijn. Als je hem dan inlevert, kan er geen discussie ontstaan over wie verantwoordelijk is voor de kras.
Goed ingepakt
De beker ging in een doos met zuurvrij museumfoam, waarin op maat gemaakte holtes zaten. Hierna volgde een vrij surrealistische tocht met de doos door de catacomben van het Rijksmuseum. Het museum blijkt een garage te hebben onder het museumplein en hier stond de auto van de transporteur. De doos ging daar in een op maat gemaakte transportkist en ik reed mee naar Texel. Uiteindelijk stond tegen tien uur ’s avonds de beker in de vitrine.
Rijkdom
De pronkbeker is een van de vele objecten uit het Palmhoutwrak die getuigen van de enorme rijkdom van de lading van het schip. Alleen de allerrijksten konden zich zo’n peperduur en feitelijk nutteloos versiersel veroorloven. Er zijn meer musea in Nederland waar zilveren of verguld zilveren pronkbekers te zien zijn, maar deze is door zijn verhaal echt uniek. Nooit eerder is een pronkbeker in een scheepswrak gevonden. Dit Pronkstuk uit het Palmhoutwrak is tot 9 september bij Museum Kaap Skil te bewonderen.
