Koninklijke garderobe uit 17e eeuw gevonden in de Waddenzee

Let op: dit is een nieuwsbericht uit 2016. Onderstaande informatie is daardoor (deels) niet meer actueel.

“Zelden, misschien wel nooit, is er zo’n grote vondst gedaan in een maritieme context” aldus hoogleraar Maarten van Bommel van de Universiteit van Amsterdam. De vondst is gedaan bij een zeventiende eeuws scheepswrak in de Waddenzee bij Texel en bestaat onder meer uit een zeer exclusieve japon die wonderbaarlijk goed bewaard is gebleven. Deze japon is het pronkstuk in de tijdelijke tentoonstelling Garde Robe die vandaag in museum Kaap Skil geopend is.

Rijke vondst

De japon, die door zijn rijke bewerking als ‘hoog adellijk, mogelijk zelfs koninklijk’ wordt bestempeld, maakt deel uit van een uitgebreide garderobe. Er zijn onder meer een mantel, kousen en lijfjes van zijde met grote hoeveelheden goud- en zilverdraad gevonden. Naast textiel zijn er gebruiksvoorwerpen gevonden zoals aardewerk uit Italië, een verguld zilveren bokaal en geurstoffen uit Griekenland of Turkije. Ook zijn er boekomslagen boven water gekomen met in goudopdruk het wapen van de Engelse koninklijke familie Stuart.

Internationaal belang

Deskundigen van het Rijksmuseum, de Universiteit van Amsterdam en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) beschouwen het gevonden textiel als een van de allerbelangrijkste kledingvondsten in Europa. De combinatie met de andere objecten maakt deze vondst één van de belangrijkste en meest aansprekende archeologische vondsten in Nederland ooit. Omdat in een schip alles bij elkaar bewaard blijft, als een tijdscapsule, kan deze vondst enorm veel inzicht geven over het leven en werken aan boord, welke handelsrelaties er in die tijd waren en wat de politieke situatie was.

Scheepswrakken van de Reede van Texel

Voor de kust van Texel, bij Oudeschild liggen honderden scheepswrakken, onder andere uit de Gouden Eeuw. Wachtend op lading of goede wind vergingen zij in storm en noodweer. Onder het zand bleven de wrakken en hun inhoud goed bewaard. Door veranderende zeestromen spoelen de wrakken soms vrij en dreigt aantasting en wegspoelen van lading. Diverse verantwoordelijke organisaties onderzoeken momenteel hoe met dergelijke processen moet worden omgegaan. Daarbij wordt samengewerkt met Duikclub Texel, die deze vondst naar boven bracht.

Opening tentoonstelling

De tentoonstelling Garde Robe is op donderdag 14 april namens alle betrokken partijen geopend door Jack van der Hoek, gedeputeerde van de Provincie Noord-Holland. De spectaculaire opening werd geregisseerd door Studio Aziz Bekkaoui.

Tijdens de opening bekende prof.dr. Jerzy Gawronski, archeoloog aan de Universiteit van Amsterdam, dat het voor hem een enorme verrassing was dat de zeebodem bij Texel dergelijke schatten herbergt. Gedeputeerde Jack van der Hoek zei het te zien als een prachtig cadeau, dat wel een grote verantwoordelijkheid met zich meebrengt.

Museum Kaap Skil is enorm trots een selectie van de vondst gedurende een maand, tot en met maandag 16 mei 2016, te kunnen laten zien aan publiek. Daarna gaan de objecten naar Huis van Hilde, het archeologiecentrum van Noord-Holland, van waaruit het onderzoek gaat plaatsvinden. Hierbij worden de UvA, RCE en het Rijksmuseum nauw betrokken. De Provincie Noord-Holland, die eigenaar is geworden van de vondst, zal zorg dragen voor het onderzoek. Uiteindelijk wordt de vondst tentoongesteld in Museum Kaap Skil op Texel.