Het museum in Oudeschild bestaat 40 jaar! Op 31 juli 1980 opende het voor het eerst de deuren, toen als Maritiem Museum. Dankzij het vele werk en de vasthoudendheid van een kleine groep mensen in 1980, bewaren we al vier decennia lang Texels erfgoed en verhalen voor volgende generaties. En delen we het met een breed publiek.
Een bouwvallig pakhuis en een oude wierschuur, vlakbij de haven van Oudeschild: hierin begon het Maritiem Museum. Zeven jaar later werd het herdoopt als Maritiem & Jutters Museum, en nu staat er alweer acht jaar Museum Kaap Skil op de gevel. De stichting van het museum lijkt uit een samenloop van omstandigheden geboren te zijn: de jonge Duikclub Texel wilde graag zijn vondsten tonen, net als verschillende jutters. Het Texels Museum wilde aandacht voor de maritieme geschiedenis van Texel en het kleine Scheepvaartmuseum in Den Hoorn had er maar amper plek voor.
De viering van het 200-jarig bestaan van de haven van Oudeschild was een mooie gelegenheid het gewenste museum te realiseren. Onder andere dankzij de doorpakkende wethouder Jook Nauta stelde de gemeente de bouwvallige panden beschikbaar. Het al vastgestelde sloopbudget werd omgezet in een opknapbudget. Vertegenwoordigers van de dorpsbewoners, duikers, jutters, visserij, gemeente en het Texels Museum namen zitting in de Werkgroep Maritiem Museum. Maandenlang verzetten zij met een groot team vrijwilligers enorm veel werk om de panden op te knappen en tentoonstellingen in te richten. Een gigantische prestatie!
De tentoonstellingen waren divers. Er waren duikvondsten, gejutte spullen en schilderijen van Souwtje de Wijn te bezichtigen, terwijl ook de TESO, het NIOZ en de geschiedenis van de haven behandeld werd. ‘We gaan niet alles opnoemen, wat we voor U in petto hebben’, schreef vrijwilliger Jaap Bakker in het feestkrantje. En het werd een groot succes! Het museum bleef nog drie maanden open en na de herfstvakantie stond de teller op 16.352 bezoekers. Een jaar later, in 1981, werden zelfs meer dan 40.000 bezoekers verwelkomd. Het Maritiem Museum was opeens niet meer weg te denken van Texel.
Het is niet alleen leuk om te weten waar het museum ‘vandaan komt’. De keuzes die destijds gemaakt zijn, de verhalen die centraal stonden en de collecties die vergaard werden, zeggen veel over wat het museum is en waar het voor staat. Het lastig om naar de toekomst te kijken als je de geschiedenis niet kent. Visies worden bijgestuurd en naambordjes veranderen, maar het is belangrijk het verleden daarbij in het achterhoofd te houden. Nu Museum Kaap Skil aan de vooravond van grote veranderingen staat, is het goed om weer even aan 1980 te denken en aan de sterke basis die toen is gelegd. Ik vind het een bijzonder voorrecht om te helpen dit prachtige museum voort te zetten en verder uit te bouwen. Op naar het volgende jubileum!