Met blijdschap geven wij kennis…je zou er bijna zo’n ouderwetse geboorte-aankondiging aan verbinden. De tentoonstelling Wereldreis is af! Een geboorte is het begin van een nieuw leven en dat geldt eigenlijk ook voor de objecten in deze tentoonstelling. Alleen hebben deze objecten al eeuwen op de zeebodem gelegen.
De Waddenzee bij Texel is een archeologische schatkamer. Nergens ter wereld vind je zo’n verzameling objecten uit heel verschillende tijden en van de hele wereld bij elkaar. En dat allemaal dankzij het feit dat de Reede van Texel tussen de vijftiende een achttiende eeuw een handelsknooppunt voor de scheepvaart was en er in de loop van die eeuwen tientallen schepen zijn vergaan. Duikers hebben de meest uiteenlopende objecten boven water gehaald.
De Reede van Texel was ooit het middelpunt van de wereldhandel. Schepen kwamen en gingen naar alle windstreken. Naar het noorden om graan, vlas of hout in te slaan, naar het oosten voor specerijen en porselein. In de tentoonstelling kun je letterlijk naar de vier windstreken toe. Opgedoken objecten illustreren het verhaal. In het zuiden zie je bijvoorbeeld wapens en munitie. De straatvaart was namelijk heel lucratief, maar ook gevaarlijk. Om piraten en kapers de wind uit de zeilen te nemen, werden de schepen flink bewapend.
Maandenlang was het maken van de tentoonstelling vrij abstract. Met papieren plannen en tekeningen. Ik had als taak de objecten bij elkaar te zoeken, alle afmetingen en gewichten te registreren, te fotograferen en te bedenken hoe we ze konden presenteren. Niet alles staat namelijk gewoon op een plankje. Sommige hangen in de lucht of aan een wand. En sommige zijn enorm zwaar, met de kanonnen als extreem voorbeeld.
Nu de vitrines zijn ingericht, is de tentoonstelling echt tot leven gekomen! Je kunt bijvoorbeeld wel lezen over een scheepschirurgijn, maar als je de kom en het mes ziet, die hij gebruikte voor de aderlatingen, wordt het opeens echt. De veelzijdigheid van de objecten die in Wereldreis te zien is, is enorm. Met bruiklenen van de lokale duikers, het Rijksmuseum, Batavialand en de provincie Noord-Holland hebben we het verhaal compleet gemaakt.
Wereldreis gaat over de wereldwijde handel over zee en de centrale rol die Texel daarin speelde. Maar het gaat ook over de Texelaars, de mannen en jongens die aanmonsterden op de schepen en daarbij hun leven riskeerden en de vrouwen en kinderen die achterbleven. Kinderen die de tentoonstelling bezoeken, krijgen via luisterschelpjes hun eigen verhaaltjes. Ik ben trots op het eindresultaat en ben blij dat deze mooie tentoonstelling nu door iedereen kan worden bekeken. Kom jij ook kijken?