Kinderen in de visserij
Een kindertentoonstelling over kindervisserstruien. Dat was wat wij voor ogen hadden toen we gingen brainstormen over de nieuwste expositie bij Kaap Skil. Het viel precies samen met de komst van Annelies Verbrugge als medewerker expositie en educatie. Zij geeft met de tentoonstelling ‘Trui aan, trossen los’ meteen een indrukwekkend visitekaartje af!
Kleine truien, groot verhaal
De kindervisserstruien zijn een vervolg op Visserstruien I en II van schrijfster/onderzoekster Stella Ruhe. Wij hebben ervoor gekozen om ze onderdeel te maken van een tentoonstelling die verder gaat dan truien alleen. Het gaat over de visserij op Texel in de 19e eeuw en de rol die kinderen daarin speelden. Toen ik in de literatuur dook en experts raadpleegde, kwam ik erachter dat de rol van kinderen op Texel heel anders was dan in de rest van Nederland.
Familiebedrijven
Op Texel werd er vooral in familieverband gevist. Kinderen moesten bijdragen aan het gezinsinkomen en jongens traden automatisch in de voetsporen van hun vader. Zonen van vissers gingen dus mee de zee op. In de grote vissersplaatsen als Katwijk, Scheveningen en Vlaardingen was de visserij veel meer als een industrie opgezet. Er werd grootschalig op haring gevist en kinderen werden er echt uitgebuit. Op Texel was de visserij kleinschalig, voer men op kleine blazers en hielpen de kinderen met alle voorkomende werkzaamheden mee.
Oudeschild vs Oosterend
Zelfs binnen Texel waren er aanzienlijke verschillen in hoe de visserij was georganiseerd. De Oudeschilders hadden kleine blazers en visten op de Waddenzee, op soorten die op dat moment voorhanden waren. Denk bijvoorbeeld aan garnalen, wulken, platvis of ansjovis. De Oosterenders hadden het beter voor elkaar. Zij hadden grotere schepen en visten op de Noordzee. Een Oudeschilder visser voer ’s ochtends uit en kwam ’s avonds terug, de Oosterender vissers waren de hele week op zee.
Ruig leven
De tentoonstelling geeft een beeld van het leven van zonen en dochters van vissers in de 19e eeuw. Iedereen werkte even hard mee, al hadden de jongens en meisjes wel verschillende taken. Met elkaar hield het gezin het hoofd boven water; letterlijk en figuurlijk!
Speels gepresenteerd
Annelies heeft de tentoonstelling heel bijzonder vormgegeven. Grote zeilen zorgen voor afscheidingen en een route, de truien en tekstborden zijn mooi afgewisseld en er zijn verschillende kinderactiviteiten. Uit een grote foto op de wand komt als het ware een bootje naar voren. Hierin kan een foto gemaakt worden. Het verhaal wordt ondersteund door filmbeelden en foto’s. Ik vind het prachtig geworden!
