Maquette Reede van Texel

In de kelder van het entreegebouw van Museum Kaap Skil bevindt zich de grootste maritieme maquette ter wereld. De 18-meter lange presentatie toont een momentopname uit 1660 van de Reede van Texel en alle bedrijvigheid eromheen. De Reede van Texel was in de zeventiende eeuw een van de belangrijkste ankerplaatsen voor de scheepvaart. De maquette bevat zo’n 160 minutieus nagemaakte schepen en bootjes. Je ziet de historische werkelijkheid op schaal.

Tijd voor reparaties

Elk schip op de maquette is naar de realiteit nagemaakt. Bovendien zijn er op en rond de schepen allerlei gedetailleerde scenes uitgebeeld. Zo zie je de Amste-lant gekrenkt liggen, zodat de scheepstimmerlui de beschadigde scheepshuid kunnen repareren. De Amste-lant was een pinas van 40 meter lang en 9,5 meter breed. Pinassen waren snelle, goed bewapende zeezeilers met behoorlijk veel laadvermogen. De Amste-lant is op het vastgelegde moment net terug van een reis naar Batavia.

Spiegelretourschip

Nog groter dan de Amste-lant is de Oranje. De Oranje was een spiegelretourschip, speciaal ontwikkeld voor de lange reizen naar Indië. Het schip van 48 meter lang en 11 meter breed kon veel handelswaar vervoeren. Op het moment dat op de maquette wordt verbeeld, heeft de bemanning nog geen weet van de nieuwe bestemming van het schip. Het werd in 1665 door de Admiraliteit van Zeeland ingehuurd voor de oorlog tegen de Engelsen. Dit werd de ondergang van de Oranje.

Straatvaarder

Er zijn verschillende handelsschepen te zien op de maquette. Sommige met verre bestemmingen, andere bleven dichter bij huis. Er werd namelijk ook druk handel gedreven met de landen rond de Middellandse Zee en de Oostzee. Een voorbeeld van een straatvaarder, een schip dat bestemd was voor handel via de Middellandse Zee, is de Vrouwtje van Stavoren. Op de maquette zie je dit fluitschip voor anker liggen. Het is een snelle zeiler, makkelijk en snel te laden en te bevaren met een kleine bemanning.

Oorlogsschip

Van een heel ander kaliber dan de handelsschepen, is de Hollandia. Dit oorlogsschip was 46 meter lang en 12 meter breed en was lange tijd het vlaggenschip van de Hollandse oorlogsvloot. Cornelis Tromp en Michiel de Ruyter hebben erop gevaren! Op het moment dat is vastgelegd op de maquette, is de Hollandia net terug van een missie. Tijdens de oorlog tegen de Engelsen is er menig zeeslag mee geleverd.

Bedrijvigheid

De vele schepen die voor anker gingen op de Reede van Texel zorgden ook voor veel werk op het eiland. Schepen werden bevoorraad, loodsen brachten de schepen tussen de ondiepten door naar open zee, reparaties werden uitgevoerd en de bemanning zocht vertier aan wal. Ook deze bedrijvigheid is te zien op de maquette. Zo’n 2000 poppetjes maken het aanschouwelijk. Wie meer wil weten van de verhalen, reizen en eigenschappen van de schepen kan terecht op de touchscreens rond de maquette.